Quy tắc đánh trọng âm tiếng Anh như thế nào là một câu hỏi mà nhiều người học tiếng Anh thường gặp phải. Trọng âm là sự nhấn mạnh vào một âm tiết trong một từ hoặc một câu. Trọng âm có ảnh hưởng đến cách phát âm và nghe hiểu của người học. Trong tiếng Anh, có hai loại trọng âm là trọng âm từ và trọng âm câu.
Trọng âm từ là sự nhấn mạnh vào một âm tiết trong một từ. Mỗi từ tiếng Anh chỉ có một trọng âm từ duy nhất. Trọng âm từ giúp phân biệt các từ có cùng chính tả nhưng khác nghĩa hoặc loại từ. Ví dụ: present (n) /ˈprez.ənt/ (quà) và present (v) /prɪˈzent/ (trình bày). Để xác định trọng âm từ, có một số quy tắc cơ bản như sau:
- Các từ có một âm tiết thì đều được đánh trọng âm. Ví dụ: book, pen, dog…
- Các từ có hai âm tiết thì thường đánh trọng âm ở âm tiết đầu tiên nếu là danh từ hoặc tính từ, và ở âm tiết thứ hai nếu là động từ. Ví dụ: TAble (bàn), HAPpy (vui), reCORD (ghi lại), deCIDE (quyết định)…
- Các từ có ba âm tiết trở lên thì thường đánh trọng âm ở âm tiết gần cuối cùng. Ví dụ: inFORmation (thông tin), comPUter (máy tính), eDUcation (giáo dục)…
- Các hậu tố như -tion, -sion, -ic, -ical, -ity, -ian… thường không được đánh trọng âm. Ví dụ: naTION (quốc gia), viSION (tầm nhìn), hisTORic (lịch sử), poLITical (chính trị), aBILity (khả năng), muSIcian (nhạc sĩ)…
- Các tiền tố như un-, in-, dis-, re-, pre-, pro-… thường không được đánh trọng âm. Ví dụ: unHAPpy (không vui), inFORM (thông báo), disLIKE (không thích), reTURN (trở lại), preVENT (ngăn chặn), proDUCE (sản xuất)…
Trọng âm câu là sự nhấn mạnh vào một hoặc một số từ trong một câu. Trọng âm câu giúp diễn đạt ý nghĩa và cảm xúc của người nói. Trong tiếng Anh, các từ quan trọng như danh từ, động từ, tính từ, trạng từ… thường được đánh trọng âm câu, còn các từ không quan trọng như giới từ, liên từ, đại từ… thường không được đánh trọng âm câu. Ví dụ: She LIKES to read BOOKS in the LIBrary. (Cô ấy THÍCH đọc SÁCH trong THƯ viện.) Trọng âm câu cũng có thể thay đổi tùy theo ngữ cảnh và mục đích của người nói. Ví dụ: I like CHOColate. (Tôi thích SÔ cô la.) I LIKE chocolate. (Tôi THÍCH sô cô la.)
Để luyện tập quy tắc đánh trọng âm tiếng Anh, người học có thể sử dụng các phương pháp sau:
- Nghe nhiều các bài học, bài hát, bài nói hoặc bài đọc tiếng Anh và chú ý đến cách phát âm và nhấn mạnh của người bản xứ.
- Tra cứu phiên âm của các từ mới trong từ điển và lưu ý đến ký hiệu trọng âm (/ˈ/ hoặc /ˌ/).
- Đọc to các câu hoặc đoạn văn tiếng Anh và nhấn mạnh vào các từ quan trọng theo quy tắc hoặc theo ý muốn.
- Ghi âm lại giọng nói của mình và so sánh với giọng nói của người bản xứ để chỉnh sửa.