Cấy que tránh thai là một biện pháp được nhiều bác sĩ khuyên dùng hiện nay. Tuy nhiên, nhiều phụ nữ còn e ngại do chưa hiểu cấy que tránh thai như thế nào?
Que tránh thai là gì?
Que cấy tránh thai là những ống nhỏ làm bằng chất dẻo chứa thuốc tránh thai, được cấy dưới da tay không thuận của người phụ nữ. Thành phần có trong que cấy tránh thai bao gồm nội tiết tố levonorgestrel hay etonogestrel.
Que sẽ phát huy tác dụng sau 24 tiếng và có hiệu quả trong 3 -5 năm hoặc lâu hơn (tùy loại). Khi đã cấy que tránh thai vào cơ thể, phụ nữ không cần sử dụng đến bất kỳ biện pháp tránh thai nào khác.
Hiện có các loại que tránh thai:
- Norplant : 6 que, tác dụng trong 5-7 năm
- Jadelle, Sinoplant : 2 que, tác dụng trong 5 năm
- Implanon : 1 que, tác dụng trong 3 năm.
Cơ chế tránh thai của que tránh thai
Que tránh thai có tác dụng tránh thai dựa theo 2 cơ chế chính là:
- Làm đặc chất nhầy cổ tử cung, ngăn không cho tinh trùng đi vào buồng tử cung.
- Ngăn cản quá trình rụng trứng (ở hơn phân nửa các chu kỳ).
Que cấy ngừa thai là một thanh nhựa nhỏ có chứa nội tiết tố được cấy dưới da cánh tay. Nội tiết tố này có tác dụng ức chế rụng trứng, làm mỏng nội mạc tử cung và làm cho dịch nhầy cổ tử cung đặc lại, ngăn chặn sự xâm nhập của tinh trùng.
Cấy que tránh thai như thế nào?
Khi cấy que ngừa thai, bác sĩ sẽ gây tê mặt trong cánh tay không thuận của bạn (thường là tay trái), sau đó dùng một dụng cụ chuyên biệt để luồn que cấy dưới da. Thủ thuật khá nhẹ nhàng và nhanh chóng. Bạn sẽ cảm nhận que cấy giống như một cây tăm ở dưới da. Khi tháo bỏ thì Bác sĩ cũng sẽ gây tê rồi dùng dụng cụ gắp ra nhẹ nhàng.
Ưu điểm cấy que tránh thai
- Hiệu quả cao thuộc hàng “top” trong các biện pháp ngừa thai, trên 99%. Tác dụng lâu dài 3 năm.
- Khi nào muốn có con trở lại bạn chỉ việc tháo bỏ que cấy ra. 90% phụ nữ sẽ rụng trứng 3-4 tuần sau tháo que.
- Cấy dưới cánh tay khá nhẹ nhàng, kín đáo, người ngoài khó nhận ra được.
- Thích hợp cho những bạn hay “nhớ nhớ quên quên” mà việc nhớ uống thuốc ngừa thai mỗi ngày là một khó khăn lớn.
- Thích hợp với những bạn không dùng được thuốc vỉ ngừa thai có chứa estrogen: đang cho con bú, tăng huyết áp, hút thuốc lá, tiểu đường, trên 40 tuổi…
- Không lo các biến chứng của đặt vòng ngừa thai trong lòng tử cung như viêm nhiễm vùng sinh dục, vòng tuột thấp làm có thai ngoài ý muốn, không ảnh hưởng đến quan hệ vợ chồng.
- Có thể làm cho bạn giảm lượng máu kinh và đau bụng kinh.
Nhược điểm của cấy que tránh thai
Giá thành cao hơn đăt vòng TCu. Chi phí cho một lần khám, tư vấn, mua que cấy và thủ thuật cấy – rút que tránh thai vào khoảng 2,5 – 2,6 triệu đồng cho một que cấy có hiệu quả 3 năm.
Một số tai biến khi cấy que: tụ máu, nhiễm trùng chỗ cấy, dị ứng, que cấy dịch chuyển (thường dưới 2cm). Các tai biến này có tỷ lệ khá thấp chỉ từ 0,2-1%. Bạn nên báo ngay với bác sĩ nếu bạn không sờ thấy que cấy hoặc que cấy bị cong, da vùng cấy bị tấy sưng đỏ hay có bất cứ gì lạ.
Hiện nay có nhiều bài báo viết về việc que cấy dịch chuyển “đi dạo” lên tim phổi hay vị trí khác trong cơ thể. Điều này là có xảy ra nhưng bạn nên biết rằng đây là những ca cực kỳ hiếm, chỉ có vài trường hợp được báo cáo trên y văn.
Một số tác dụng phụ sau khi cấy que tránh thai
Một số thay đổi thường trong những tháng đầu sau cấy:
- nhức đầu (16%),
- nổi mụn (12%),
- tăng cân (12%),
- căng vú (10%),
- thay đổi tính khí (6%)
Thay đổi kinh nguyệt: đa phần các bạn sẽ có chu kỳ kinh ít đi và có khi là không có kinh. Điều này do tác dụng của thuốc nội tiết, không phải là bệnh. Khi tháo que cấy ra thì kinh nguyệt của bạn sẽ trở lại bình thường. Thật ra thì không có kinh thì bạn đỡ mất máu hoặc nói vui là ít sử dụng băng vệ sinh, giảm tác hại cho môi trường nhưng nếu bạn cảm thấy lo lắng về vấn đề này thì bạn nên cân nhắc kỹ lưỡng. Ngược lại cũng có một số ít bạn kinh nguyệt nhiều lên, rong kinh. Thường không ào ạt mà rỉ rả mỗi ngày một ít. Bác sĩ có thể cho bạn một số thuốc để hỗ trợ nhưng nếu tình trạng không cải thiện thì bạn có thể cân nhắc lấy que ra. Không ngừa được bệnh lây truyền qua đường tình dục như HIV, giang mai, lậu, Herpes, viêm gan B. Nếu muốn bạn phải dùng thêm bao cao su.
Khi nào có thể cấy que tránh thai
Bạn có thể cấy que bất cứ lúc nào miễn là bạn chắc chắn mình không mang thai. Thường là cấy trong vòng 5 ngày đầu của chu kỳ kinh (tức là 5 ngày đầu kể từ ngày ra kinh đầu tiên) hoặc trong vòng 5 ngày đầu sau sẩy thai, trong vòng 21 ngày ngay sau sinh. Nếu đúng những thời điểm này thì bạn không cần dùng gì thêm. Tuy nhiên nếu không đúng thì bạn phải dùng thêm bao cao su hỗ trợ nếu có quan hệ trong vòng 7 ngày sau cấy.
Một số người không nên cấy que tránh thai
- Có khả năng đang mang thai. Trước khi cấy bạn có thể cần phải làm xét nghiệm để chắc chắn mình không mang thai. Không muốn chu kỳ kinh bị thay đổi
- Uống một số thuốc có thể làm giảm hiệu quả ngừa thai ví dụ như thuốc điều trị HIV, lao, động kinh, một số thuốc kháng sinh như rifambutin or rifampicin
- Chảy máu không rõ nguyên nhân giữa các chu kỳ hoặc sau khi quan hệ
- Có tiền sử ung thư vú, đột quỵ, bệnh gan nặng, bệnh huyết khối.