Truyền thông Ukraine ngày 7/3/2023 đưa tin, lô hệ thống tên lửa phòng không Patriot của Mỹ đầu tiên đã được chuyển đến Ukraine.
Báo cáo trích dẫn Bộ trưởng Quốc phòng Ba Lan Bouakchak cho biết, với những nỗ lực của Ba Lan, các hệ thống tên lửa phòng không Patriot đầu tiên đã đến Ukraine. Ông Bouakchak cho biết Ba Lan không chỉ là địa điểm chính cho việc cung cấp vũ khí viện trợ cho Ukraine, mà còn là một trong những nhà cung cấp viện trợ lớn nhất. Kể từ ngày 24/2/2022, Ba Lan đã giao vũ khí và thiết bị trị giá hơn 2 triệu euro cho Ukraine, ông Bouakchak cho biết.
Patriot là hệ thống tên lửa đánh chặn đất đối không, do Công ty Raytheon sản xuất, có thể vận chuyển đi khắp thế giới bằng máy bay vận tải C-5 B/C/M Galaxy. Lần đầu tiên được triển khai năm 1984, qua các lần nâng cấp, đến nay Patriot đã có thế hệ PAC-3.
Hệ thống tên lửa Patriot gồm 4 tổ hợp: hệ thống thông tin liên lạc; hệ thống chỉ huy điều khiển; hệ thống radar cảnh giới; hệ thống dẫn đường. Bốn thành phần này được tích hợp, tạo ra một hệ thống có tính cơ động rất cao. Hiện nay, hệ thống tên lửa Patriot đã được mô-đun hóa nên việc triển khai một khẩu đội chỉ mất khoảng 1 giờ.
Tổ hợp quan trọng nhất trong hệ thống tên lửa Patriot là hệ thống radar AN/MPQ-53/65. Đây là radar mạng pha quét điện tử thụ động, dòng AN/MPQ-53 sử dụng cho hệ thống tên lửa PAC-2 và dòng AN/MPQ-65 sử dụng cho hệ thống tên lửa PAC-3.
Loại radar này cho phép phát hiện, xác định, bám dẫn tên lửa tiêu diệt mục tiêu; điều khiển bằng điện tử quét từng phần của bầu trời sau vài micro giây, và rất khó bị gây nhiễu… Đây là sự khác biệt với các hệ thống tên lửa khác, vốn cần phải có một số radar cho các nhiệm vụ trên.
Một trong những đặc trưng nổi bật của hệ thống tên lửa Patriot là tiến công đối đầu trực diện với tên lửa đối phương, làm xác suất tiêu diệt mục tiêu cao hơn so với các phương thức khác.
Tiến trình đánh chặn 1 tên lửa đạn đạo bằng 2 tên lửa Patriot diễn ra như sau: Khi 1 tên lửa đạn đạo được radar phát hiện, radar đánh giá sơ bộ về tốc độ, độ cao, cách xử lý, diện tích radar hiệu dụng của mục tiêu.
Khi những dữ liệu về mục tiêu đạt chuẩn, thì mục tiêu dưới dạng 1 tên lửa đạn đạo sẽ được hiển thị trên màn hình của trắc thủ; tại trạm điều khiển AN/MSQ-104, sỹ quan chỉ huy tác chiến đánh giá tốc độ, độ cao, quỹ đạo… của mục tiêu, sau đó lệnh cho trắc thủ đưa hệ thống phóng từ chế độ chờ sang chế độ phóng.
Việc phóng tên lửa diễn ra tự động tại thời điểm máy tính xác định mục tiêu sẽ bị tiêu diệt lớn nhất; hệ thống máy tính sẽ xác định ống phóng nào trong khẩu đội có khả năng tiêu diệt được mục tiêu, quả tiếp theo sẽ được phóng sau 4 giây.
Khi tên lửa rời bệ phóng, radar tiếp tục bám mục tiêu và nạp những thông tin mới về mục tiêu cho tên lửa. Tên lửa bay tới giai đoạn cuối, radar dải tần Ka tại đầu tên lửa bắt tín hiệu từ tên lửa đạn đạo và điều khiển tên lửa đánh chặn về hướng mục tiêu đang bay tới. Động cơ điều chỉnh hướng trên tên lửa đánh chặn sẽ điều chỉnh sao cho 2 đầu đạn nằm trên cùng quỹ đạo.
Tên lửa đánh chặn thứ nhất lao thẳng vào đầu đạn tên lửa đạn đạo và phá hủy; tên lửa đánh chặn thứ hai sẽ tìm kiếm bất kỳ mảnh vỡ nào và xác định đó có phải là đầu đạn và tiến công phá hủy.
Tổ hợp Patriot Mỹ sở hữu radar có khả năng phát hiện mục tiêu cách 60-180 km, cùng bệ phóng 4-16 tên lửa có thể diệt nhiều loại mục tiêu đường không. Nó có khả năng vô hiệu hóa các mối đe dọa như tên lửa đường đạn chiến dịch-chiến thuật mang đầu đạn hạt nhân, tên lửa hành trình…
