Nước muối đẳng trương là nước muối 0,9% để phân biệt với nước muối ưu trương là nước muối có nồng độ lớn hơn (mặn hơn) 0,9%.
Hiện tại đã có một số nghiên cứu khoa học về hiệu quả nước muối đẳng trương giúp cải thiện các triệu chứng mũi (chảy mũi, nghẹt mũi…) trong cảm lạnh thông thường ở trẻ em, hay nước muối ưu trương hiệu quả hơn loại đẳng trương trong các bệnh viêm mũi xoang…
Tuy nhiên mức độ thuyết phục của các công trình nghiên cứu này chưa cao. Do đó nước muối vệ sinh mũi chỉ là biện pháp hỗ trợ, không thể thay thế thuốc chữa bệnh trong những trường hợp cần thiết.
– Đẳng trương: Khi nồng độ nước muối là 0,9% (isotonic) cho ra áp suất thẩm thấu gần bằng với dịch ngoại bào và huyết tương trong cơ thể nên không làm ảnh hưởng đến các tế bào niêm mạc mũi xoang nên an toàn cho trẻ. Loại này phụ huynh có thể tự mua về cho trẻ dùng được. Tuy nhiên nếu sử dụng thường xuyên, không đúng cách sẽ làm mất đi lớp nhày bảo vệ khiến mũi dễ bị viêm hơn.
- Cách pha nước muối đẳng trương: hòa tan 9g muối tinh khiến vào 1 lít nước sôi để nguội.
– Ưu trương: Khi nồng độ nước muối trên 0,9% (hypertonic). Trên thị trường có loại 1,7% (17g/L), 2,3% (23g/L),… cho ra áp suất thẩm thấu cao hơn dịch cơ thể nhằm hút nước ra khỏi tế bào niêm mạc mũi giúp giảm phù nề, cải thiện triệu chứng nghẹt mũi. Tuy nhiên loại này gây rát, kích ứng niêm mạc mũi, rất khó chịu. Để sử dụng loại này hiệu quả và an toàn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc dược sĩ.
Chọn loại nhỏ mũi hay xịt mũi?
Để quyết định chọn loại nào chúng ta cần phải căn cứ vào tuổi của trẻ, tình trạng bệnh, loại nước muối đẳng trương hay ưu trương, cách thiết kế bình xịt của nhà sản xuất. Sau đây là một số gợi ý:
– Lọ nước muối nhỏ mũi: thể tích nhỏ, thường là 10 ml và đẳng trương (0,9%). Dùng trong một đợt điều trị 5-7 ngày, phần thừa bỏ đi. Dùng cho việc vệ sinh mũi, giúp thông thoáng mũi trong cảm lạnh thông thường, viêm tiểu phế quản,..
– Bình nước muối xịt phun xương: bình này có van nên khi phun tạo nên áp lực làm bong tróc dịch tiết mũi khô bên trong nhưng nếu lực này mạnh quá sẽ ảnh hưởng không tốt đối với trẻ. Do đó các loại sử dụng cho trẻ thì có áp lực nhỏ hơn so với của người lớn.
Loại này thường để rửa mũi, rửa như thế nào thì theo hướng dẫn của nhà sản xuất. Bảo quản được lâu hơn có thể lên tới 6 tháng nếu có bộ lọc không khí trở lại phòng vi khuẩn xâm nhập vào chai. Có cả loại đẳng trương và ưu trương. Loại này có thể tích từ 50 ml trở lên.
