Việt Nam chỉ cho phép mang thai hộ vì mục đích nhân đạo do đó, trên lý thuyết trách nhiệm của bên nhờ mang thai hộ chỉ phải trang trải chi phí thuốc men. Thực tế, mang thai hộ giá bao nhiêu tiền?
Tại Điểm a Khoản 3 Điều 95 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 quy định điều kiện nhờ mang thai hộ:
“Là người thân thích cùng hàng của bên vợ hoặc bên chồng nhờ mang thai hộ”.
Quy định này được hướng dẫn tại Khoản 7 Điều 2 Nghị định số 10/2015/NĐ-CP ngày 28/01/2015 của Chính phủ Quy định về sinh con bằng kỹ thuật thụ tinh trong ống nghiệm và điều kiện mang thai hộ vì mục đích nhân đạo như sau:
“Người thân thích cùng hàng của bên vợ hoặc bên chồng nhờ mang thai hộ bao gồm: Anh, chị, em cùng cha mẹ, cùng cha khác mẹ, cùng mẹ khác cha; anh, chị, em con chú, con bác, con cô, con cậu, con dì của họ; anh rể, em rể, chị dâu, em dâu của người cùng cha mẹ hoặc cùng cha khác mẹ, cùng mẹ khác cha với họ”.
Thông tư số 32/2016/TT-BYT do Bộ Y tế ban hành quy định việc chi trả các chi phí thực tế để bảo đảm việc chăm sóc sức khỏe sinh sản thuộc trách nhiệm của bên nhờ mang thai hộ cho người mang thai hộ vì mục đích nhân đạo chính thức có hiệu lực ngày 1/11/2016.
Thông tư nêu rõ bên nhờ mang thai hộ phải chi trả đầy đủ chi phí theo quy định cho người mang thai hộ vì mục đích nhân đạo không có thẻ BHYT.
Nếu người mang thai hộ vì mục đích nhân đạo có thẻ BHYT khi sử dụng dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh tại cơ sở khám bệnh, chữa bệnh được cơ quan bảo hiểm thanh toán chi phí theo phạm vi quyền lợi và mức hưởng quy định của pháp luật về BHYT. Bên nhờ mang thai hộ vì mục đích nhân đạo có trách nhiệm chi trả các chi phí quy định sau khi trừ đi phần chi trả của cơ quan Bảo hiểm xã hội (nếu có).
Việt Nam hiện có ba bệnh viện được phép thực hiện kỹ thuật này là Bệnh viện Phụ sản Trung ương, Bệnh viện Trung ương Huế và Bệnh viện Từ Dũ TP.HCM.
Chi phí một lần thực hiện mang thai hộ khoảng 2.000-3.000 USD, tương đương 70 triệu đồng trong trường hợp ca khó; ca bình thường thì chi phí 40-45 triệu đồng. Chi phí này chủ yếu do lượng thuốc hỗ trợ phải sử dụng nhiều hay ít.
Ngoài ra, chi phí bồi dưỡng sản phụ trong quá trình mang thai là tùy tâm và phụ thuộc vào hoàn cảnh kinh tế của mỗi gia đình.
Thực tế, theo báo chí phản ánh vẫn có những “đường dây” mang thai hộ. Một mặt do thủ tục, thời gian chấp thuận cho mang thai hộ quá lâu, có thể đến một năm, đồng thời không có người thân trong nhà có thể mang thai hộ, nên có những cặp vợ chồng đã lựa chọn nhờ “thuê đẻ”.
Để làm được điều này, các bên sẽ không làm hồ sơ mang thai hộ mà thực hiện dưới hồ sơ thụ tinh ông nghiệm và ‘lách luật’ bằng cách tráo người (tên trong hồ sơ là cặp vợ chồng, nhưng người vào thực hiện là người mang thai hộ)… Do đó, khi khai sinh bé vẫn được ghi đúng tên bố mẹ.
Chi phí mang thai hộ kiểu này sẽ không chỉ có tiền thuốc men, mà nhiều khoản khác. Có phản ánh từ vài trăm triệu đồng đến hàng tỉ đồng.