Gan nhiễm mỡ trong thai kỳ tuy là bệnh hiếm gặp nhưng có khả năng gây tử vong. Tỷ lệ tử vong cao, ở mẹ khoảng 18% do nhiều biến chứng và ở thai khoảng 47%.
Tỷ lệ mắc bệnh gan nhiễm mỡ cấp từ 1/7.000-11.000 trường hợp và xảy ra ở thai phụ sinh con lần đầu phụ nữ đa thai, sản phụ nhẹ cân (BMI dưới 20), nhất là ở người trẻ tuổi. Bệnh xảy ra khoảng giữa tuần 32 – 38 của thai kỳ.
Nhiều biến chứng nguy hiểm
Khi mắc bệnh gan nhiễm mỡ, ban đầu người mẹ thường có triệu chứng mệt mỏi, buồn nôn, nôn, nhức đầu và đau bụng ở vùng thượng vị, chán ăn, có thể tiến triển đến vàng da, báng bụng thoáng qua và có thể suy gan. Uống nhiều nước (2-3 lít) là triệu chứng sớm của đái tháo nhạt thoáng qua, trường hợp nặng có biểu hiện tiền sản giật.
Biến chứng của gan nhiễm mỡ cấp ở thai phụ nhiều và nặng như: suy gan, bệnh não gan, rối loạn đông máu, hạ đường huyết, nhiễm trùng, suy thận nhẹ, xuất huyết nội, xuất huyết tiêu hóa, viêm tụy, băng huyết, thai chết lưu.
Bệnh thường khó phát hiện khi khám lâm sàng gan do thai vào thời gian đó đã lớn. Nếu không phát hiện được qua thăm khám lâm sàng sẽ phải nhờ đến các xét nghiệm. Các bác sĩ cũng thường dựa vào các dấu hiệu để chẩn đoán như: Huyết áp tăng nhẹ, khát nước, suy thận nhẹ hơn nhiễm độc thai, men gan tăng vừa phải, bilirubin tăng nhẹ. Siêu âm để loại trừ nguyên nhân khác như u gan, nhồi máu gan, bệnh đường mật,… Xét nghiệm men gan (tăng vừa phải), bilirubin (tăng nhẹ) để phân biệt với viêm gan bùng phát do siêu vi hay độc tố.
Chưa có thuốc đặc trị
Nguyên nhân gây ra gan nhiễm mỡ cấp ở thai kỳ hiện nay vẫn chưa rõ. Bệnh mang tính chất di truyền, thuộc bệnh lý ti lạp thể. Những bất thường trong cấu tạo vi thể của ti lạp thể và trong sự hoạt động của các men chu trình urê ti lạp thể đã được tìm thấy trong gan của những bệnh nhân này.
Người mẹ có một hay nhiều lần bị bệnh này sẽ có sự thiếu hụt men xúc tác trong quá trình ôxy hoá ti lạp thể của acid béo ở trẻ. Trẻ có khiếm khuyết này bị hạ đường huyết, hôn mê và có nồng độ các men gan bất thường hoặc đột tử không tìm ra nguyên nhân.
Hiện bệnh gan nhiễm mỡ cấp ở thai phụ chưa có thuốc đặc trị, vì vậy, các bác sĩ khuyến cáo, khi mang thai sản phụ sản phụ cần thường xuyên thăm khám thái, siêu âm định kỳ theo quy định. Thăm khám thường xuyên, đúng lịch sẽ giúp các bác sĩ phát hiện các triệu chứng của bệnh từ sớm và có biện pháp điều trị thích hợp, kịp thời, tránh những biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra. Nếu để muộn, bệnh trở nặng sẽ nguy hiểm cho cả bà mẹ và thai nhi.
