Tàu shinkansen chạy trên đệm từ với tốc độ trên 250 km/h là một trong những hình ảnh đặc trưng, biểu tượng của sự phát triển công nghệ mạnh mẽ của đất nước mặt trời mọc.
Tàu Shinkansen nổi tiếng với sự êm ái, tốc độ cao cũng như sự chính xác về mặt thời gian. Shinkansen là hệ thống đường sắt cao tốc nổi tiếng của Nhật Bản được đưa vào sử dụng từ năm 1964.
Shinkansen do kỹ sư Hideo Shima sáng chế, với mong muốn thiết kế tàu “đem lại cảm giác như máy bay”. Sau khi rời ngành đường sắt, ông trở thành người đứng đầu Cơ quan phát triển hàng không vũ trụ quốc gia của Nhật Bản.
Ban đầu, tàu shinkansen đi từ Tokyo tới Osaka (khoảng 500 km) mất 4 tiếng, giờ chỉ mất 2 tiếng 25 phút. Có khoảng 333 tàu shinkansen hoạt động mỗi ngày giữa Tokyo và Osaka trong năm 2012, chuyên chở 391.000 hành khách với tốc độ tối đa 270 km/h.
Tàu shinkansen thường rất đúng giờ. Thời gian đến muộn so với lịch trung bình chỉ 36 giây, tính cả các chậm trễ do nguyên nhân khó kiểm soát như thiên tai.
Tàu có hai hạng ghế được đặt tại các khoang riêng. Khoang đặc biệt có ghế lớn hơn, chỗ để chân rộng rãi hơn, tương tự như hạng thương gia. Ghế thường có kích cỡ nhỏ hơn, tương tự như hạng phổ thông trên máy bay.
Cách mua vé tàu Shinkansen
Tàu shinkansen có khoang đặt chỗ (reversed) và khoang tự do (non-reversed). Bạn phải xếp hàng dù lên bất cứ khoang nào. Nếu bạn đã đặt chỗ, hãy tìm đúng ghế của mình. Nếu không, hãy tìm ghế ở khoang tự do. Vé sẽ được kiểm tra và việc lên nhầm khoang hay nhầm chỗ là điều đáng xấu hổ (bạn sẽ phải chuyển chỗ hoặc trả thêm phí).
Cách mua vé: Bạn có thể mua vé tại các khu vực “Midori no mado” (みどりの窓口). Khu vực này thường rất đông nên nếu loại vé bạn cần có thể mua bằng máy bán hàng tự động thì nên tận dụng. Cũng có trường hợp có thể mua vé Shinkansen bằng máy bán hàng tự động. Khi mua vé ở “Midori no Mado” bạn phải nói rõ điểm khởi hành, điểm đến; loại tàu (Nozomi, Hikari hay Kodama); số người (trẻ con/người lớn); khoang hút thuốc/không hút thuốc; chỗ ngồi chỉ định/tự do.
Cũng có trường hợp khi bạn vừa nói muốn mua vé, nhân viên phòng bán vé sẽ đưa cho bạn một bảng đăng ký, bạn chỉ cần viết vào đó thông tin của bạn: tuyến tàu, loại vé…, sau đó nhân viên sẽ xử lý rồi bán vé cho bạn. Trên tàu sẽ có khu vực ghế ngồi không hút thuốc và khu vực hút thuốc riêng biệt, vì thế khi mua vé bạn phải để ý kỹ. Giá vé Hành trình trên tuyến Tokaido và Sanyo Shinkansen từ ga Tokyo qua các ga Shizuoka, Nagoya, Kyoto, Osaka, Kobe, Okayama, Hiroshima, kết thúc ở Hakata có chi phí là 35.000 Yên /người lớn và 17.500 Yên/trẻ em (từ 6 đến 12 tuổi).
Kinh nghiệm đi tàu shinkansen
Ở Nhật Bản, việc nói chuyện điện thoại ở nơi công cộng như trên tàu bị coi là bất lịch sự. Hành khách thường được đề nghị tắt điện thoại hoặc để rung. Nếu buộc phải gọi hay nhận điện, bạn cần ra khu vực giữa các khoang tàu.
Khi tới ga cuối, tàu shinkansen sẽ được một đội dọn dẹp làm sạch trong 7 phút. Các hành khách thường đem theo rác của mình để bỏ vào túi rác của nhân viên. Việc bỏ lại rác hay xả rác bừa bãi bị coi là bất lịch sự và thiếu văn minh ở Nhật.
Người Nhật có thói quen kiểm tra phía sau và báo cho người ngồi sau trước khi ngả ghế. Nếu người ngồi sau đang ăn, mang nhiều hành lý hoặc đang làm việc, tốt nhất bạn không nên ngả ghế của mình.
Hành lý được để ở giá hành lý, khoang trên hay phía trước ghế của bạn. Đừng để vali hay đồ đạc chắn lối đi.
Khi gần tới ga xuống, bạn cần chú ý lắng nghe thông báo. Tàu shinkansen rất đúng giờ và thời gian dừng ở các ga ngoại ô khá ngắn, chỉ đủ cho khách lên và xuống. Nếu không chú ý, bạn sẽ rơi vào cảnh vội vàng ra cửa khi mọi người bắt đầu lên tàu.
Chặng đi Tuyến tàu shinkansen được đi nhiều nhất và quan trọng nhất trong nước là tuyến Tokaido Shinkansen nối Tokyo với Nagoya, Kyoto với Osaka. Tuyến này sau đó được tiếp tục xuất phát từ Osaka đến Okayama, Hiroshima và Fukuoka (ga Hakata) bằng tàu Shinkansen Sanyo, sau đó đến Kumamoto và Kagoshima bằng tàu Kyushu Shinkansen. Nozomi (のぞみ), Mizuho (みずほ) Hai tàu này là nhanh nhất, chỉ dừng đỗ ở những thành phố lớn. Nozomi là tàu chính được chạy xuyên suốt các tuyến Tokaido và Sanyo Shinkansen, nhưng một số tàu Nozomi khác lại chỉ chạy giữa Tokyo và Osaka.
Một chuyến hành trình liền một mạch trên tàu Nozomi từ Tokyo đến Osaka sẽ mất 2 tiếng 30 phút, trong khi đó những chuyến đi từ Tokyo đến Fukuo mất đến 5 tiếng. Tại Fukuoka có thể sẽ phải chuyển từ tàu Nozomi sang tàu Kyushu Shinkansen, như vậy đi từ Tokyo đến Kumamoto mất 6 tiếng, còn tổng cộng từ Tokyo đến Kagoshima thì khoảng 7 tiếng. Mặt khác, tàu Mizuho chỉ cung cấp dịch vụ trên các tuyến Sanyo và Kyushu shinkasen chạy giữa Osaka và Kagoshima, với hai chuyến khứ hồi hàng ngày vào buổi sáng và buổi tối. Tàu Mizuho chạy từ Osaka đến Kumamoto trong vòng 3 tiếng, và từ Osaka đến Kagoshima trong vòng 3 tiếng 45 phút. Bạn sẽ phải đóng thêm phụ phí ngoài phần phí tàu Shinkansen, và tất cả các toa trừ 3 toa trên tàu đều bắt buộc phải đặt chỗ trước.
Đáng chú ý hơn cả đối với khách du lịch là vé Japan Rail Pass không có giá trị trên tàu Nozomi và Mizuho. shinkansen.jpg Nên tìm hiểu thông tin và đặt mua vé tàu trước khi đến Nhật. Hikari (ひかり), Sakura (さくら) Đây là hai tàu nhanh nhất cho phép dùng Japan Rail Pass, dừng đỗ ở nhiều điểm hơn so với tàu Nozomi và Mizuho. Trên tuyến Tokaido Shinkansen, mỗi giờ thường có hai tàu Hikari khởi hành từ Tokyo: Một tàu dừng ở Osaka, và tàu kia thì đi tiếp trên tuyến Sanyo Shinkansen và dừng ở Okayama. Ở phía Tây Osaka mỗi giờ thường có một tàu Sakura (hoặc hai vào giờ tan tầm) chạy từ Osaka đến Fukuoka và tiếp tục đến Kagoshima.
Các tàu Sakura khác chỉ chạy giữa Fukuoka, Kumamoto và Kagoshima trên tuyến Kyushu Shinkansen. Nếu bạn đi tàu Hikari hoặc Sakura bằng Japan Rail Pass, bạn sẽ cần phải chuyển tàu ít nhất một lần trong cuộc hành trình. Đối với những hành trình trên tuyến Tokaido và Sanyo Shinkasen, Shin-Osaka là điểm tốt nhất để chuyển tàu, hoặc có thể lựa chọn thêm Shin-Kobe, Okayama hay Himeji. Đi từ Tokyo trên hai tàu này bạn có thể đến Osaka trong vòng 3 tiếng, Fukuoka trong vòng 6 tiếng, Kumamoto trong vòng 7 tiếng và Kagoshima trong 8 tiếng. Từ Osaka bạn có thể đến Fukuoka trong vòng chưa đầy 3 tiếng, Kumamoto trong 3 tiếng rưỡi và Kagoshima trong 4 tiếng 15 phút. Kodama (こだま), Tsubame (つばめ) Những tàu này cũng cho phép dùng Japan Rail Pass và dừng đỗ ở mọi ga shinkansen trên đường đi. Tàu Kodama trên tuyến Tokaido Shinkansen thường chạy từ Tokyo đến Osaka, hoặc từ Tokyo đi Nagoya. Những tàu Kodama khác chạy trên tuyến San’yo Shinkansen, còn tàu Tsubame chỉ chạy trên tuyến Kyushu Shinkansen giữa Fukuoka, Kumamoto và Kagoshima. Trong khi những tàu Kodama Tokaido hoạt động hết công suất 16 toa thì những tàu Kodama Sanyo có thể có 16, 8 hoặc 6 toa, và những tàu Tsubame Kyushu có 6 hoặc 8 toa. Hãy kiểm tra lại chỉ dẫn trên sân ga để lên tàu tại đúng bến.</p>
<p>– Bí quyết đi tàu Shinkansen – Không nên mang quá nhiều hành lý cồng kềnh bởi bạn sẽ không có nhiều không gian để cất chúng. Hãy mang theo loại balô hay vali gọn nhỏ còn vali to thì sử dụng dịch vụ Takuhaibin tại hầu hết các khách sạn để gửi về điểm đến tiếp theo mà mình sẽ lưu trú. – Các nhà ga lớn đều có nhiều ngôn ngữ bên cạnh tiếng Nhật. Nếu bạn không tìm được đúng sân ga, đừng ngần ngại đưa vé cho các nhân viên và họ sẽ tận tình chỉ dẫn cho bạn đến đúng nơi. – Tại nhà ga chính Shinjuku ở Tokyo luôn đông đúc và phức tạp. Mỗi khi bạn cần đi đâu nên chắc chắn bằng cách hỏi lại các nhân viên để không lên nhầm tàu. Mỗi khi phải đổi tàu, hãy xác định đúng nơi bạn xuống rồi sau đó lên đúng chuyến. – Hãy mua loại vé mà thời gian giữa hai chặng tàu đừng quá gần nhau vì bạn sẽ mất thời gian đi tìm hoặc vận lộn với những ký tự tiếng Nhật phức tạp ở các ga nhỏ. – Tại một số nhà ga như Tokyo, Shinagawa, Shin-Yokohama, Nagoya, Kyoto và Shin-Osaka đều có wifi miễn phí từ ngay lối vào, thậm chí là trong khu vực chờ tàu. Bạn chỉ cần bật wifi, chọn JR-Central_FREE vào web rồi nhập địa chỉ email là thiết bị di động của bạn có thể lướt web thỏa thích. Lưu ý là cứ 30 phút hệ thống lại bắt bạn tái đăng nhập một lần, ngoài ra thì thời gian online là không giới hạn.
Một vài Shinkansen có khoang hút thuốc vì vậy cần lưu ý khi đặt vé để tránh chọn nhầm khoang. Đặc biệt là vào mùa cao điểm du lịch, sẽ rất khó để đổi sang khoang thường.
Du lịch ở Nhật Bản khá an toàn, bạn không cần phải khư khữ giữ hành lý của mình như tại nhiều quốc gia khác. Hầu hết các nhà ga cũng có dịch vụ tủ khóa giúp du khách không bị vướng bận khi khám phá thành phố.
