Tục ngữ ca dao về chủ đề gia đình [tiểu học]

Tục ngữ ca dao về chủ đề gia đình chiếm vị trí quan trọng trong các cấp tiểu học trong chương trình tiếng Việt, đạo đức.

Ta vận dụng các các câu ca dao tục ngữ đem vào bài học để các em hiểu sâu sắc và nhớ lâu hơn kiến thức về chủ đề này, làm cho các em yêu thích hơn, hứng thú học hơn. Bởi điều đó bản thân đã tích lũy phần nào về tục ngữ, ca dao nói về gia đình (ông bà, cha mẹ, anh chị em…)

1. Tục ngữ về cha mẹ – ông bà

• · Con có cha như nhà có nóc.
• · Ba tháng con sẩy, bảy tháng con sa.
• · Con nhà tông không giống lông cũng giống cánh.
• · Con dại cái mang.
• · Con hư tại mẹ, cháu hư tại bà.
• · Thương cho roi cho vọt, ghét cho ngọt cho bùi.
• · Cha mẹ sinh con trời sinh tính.
• · Con hơn cha là nhà có phúc.
• · Mẹ dạy thì con khéo, cha dạy thì con khôn.
• · Cha già, nhà dột.
• · Con có mẹ, như cá có nước.
• · Con giữ cha, gà giữ ổ.
• · Của không ngon nhà đông con cũng hết.
• · Con lên ba, mẹ sa xương sườn.
• · Con biết ngồi, mẹ rời  tay.
• · Nhất mẹ nhì con.
• · Mẹ nào con nấy
• · Mẹ hát con khen hay.
• · Có con tội sống, không con tội chết.
• · Cha sinh mẹ dưỡng.
• · Con đâu cha mẹ đấy.
•  Cá chuối đắm đuối vì con
• · Thương con ngon rau.
• · Hùm giữ chẳng nỡ ăn thịt con..
• · Thà ăn bắp hột chà vôi còn hơn giàu có mồ côi một mình.
• · Có nuôi con mới biết lòng cha mẹ.
• · Nuôi con trong dạ như mang vạ vào thân.
• · Con đẹp con sải chớ hoài bỏ đi.
• · Nuôi con ai nỡ kể tiền comwcon nuôi cha không bằng bà nuôi ông.
• · Cha mẹ sinh con, trời sinh tính..
• · Công cha nghĩa mẹ.
• · Giận thì mắng, vắng thì thương.
• · Con cháu dại thì hại ông bà.
• · Muốn nói ngoa làm mẹ cha mà nói.
• · Có phức đẻ con biết lội, có tội đẻ con hay trèo.
  • Con ai người ấy xót.
  • Có con không dậy , để vậy mà nuôi.

• Con không cha thì con trễ, cây không rễ thì cây hư

2. Tục ngữ về anh chị em

• · Chị ngã em nâng.
• · Em ngã thị chị phải nâng, đến khi chị ngã em bưng miệng cười.
• · Anh em trong nhà đóng cửa bảo nhau.
• · Anh em như chông như mác.
• · Anh em chém nhau đằng dọng, ai chém đằng lưỡi.
• · Anh ngủ em thức, em chực anh nằm.
• · Bán anh em xa, mua láng giềng gần.
• · Cắt dây bầu dây bí, ai nỡ cắt dây chị đây em.
• · Em khôn cũng là em chị, chị dại  cũng là chị em
• · Anh em khinh trước, làng nước khinh sau.
• · Máu chảy, ruột mềm.
• · Một giọt máu đào hơn ao nước lã.
• · Anh em hạt máu sẻ đôi.
• · Anh em thuận hòa là nhà có phúc.
• 14.. Khôn ngoan đối đáp người ngoài, gà cùng một mẹ chớ hoài đá  nhau

Ca dao về anh chị em

Anh em như tre cùng khóm,
Chị em gái như trái cau non.

Yêu nhau như thể tay chân,
Anh em hòa thuận, hai thân vui vầy.

Anh em hiền thật là hiền,
Bởi một đồng tiền nên mất lòng nhau.

                                                  *         *

                                                       *

Yêu nhau như thể tay chân,
Anh em hòa thuận, hai thân vui vầy.

Anh em như tre cùng khóm,
Chị em gái như trái cau non.

Khôn ngoan đối đáp người ngoài,
Gà cùng một mẹ chớ hoài đá nhau.

Anh em nào phải người xa,
Cùng chung bác mẹ, một nhà cùng thân.

Anh em hiền thật là hiền,
     Bởi một đồng tiền nên mất lòng nhau.

Anh em như thể tay chân,
   Rách lành đùm bọc, dở hay đỡ đần.

Công cha đức mẹ cao dày,
Cưu mang trứng nước những ngày ngây thơ.

Nuôi con khó nhọc đến giờ,
Trưởng thành con phải biết thờ song thân.

Đói lòng ăn đọt chà là,
Để cơm nuôi mẹ, mẹ già yếu răng

Mẹ già đầu tóc bạc phơ,
Lưng đau con đỡ, mắt mờ con nuôi.

Trời cao, biển rộng, đất dày,
Ơn cha nghĩa mẹ, ơn thầy chớ quên.

Đi khắp thế gian không ai tốt bằng Mẹ,
Gánh nặng cuộc đời không ai khổ bằng Cha.

Một mẹ nuôi được mười con,
Nhưng mười con không nuôi được một mẹ.

Đói lòng ăn trái ổi non,
Nhịn cơm nuôi mẹ cho tròn nghĩa xưa.

Chim trời ai dễ đếm lông,
Nuôi con ai dễ kể công tháng ngày.

Anh em như thể tay chân,
Rách lành đùm bọc, dở hay đỡ đần.

Khôn ngoan đối đáp người ngoài,
Gà cùng một mẹ chớ hoài đá nhau.

Anh em nào phải người xa,

Cùng chung bác mẹ, một nhà cùng thân.

Tục ngữ về vợ chồng

• Ả Chức chàng Ngưu.
• Ả hợp cùng anh duyên ưa phận đẹp.
• Ẵm con chồng không bằng bồng cháu ngoại.
• Ấm oái như hai gái lấy một chồng.
• Bát còn có lúc xô xát, huống chi vợ chồng.
• Chồng nào vợ nấy.
• Thuận vợ thuận chồng, tát biển Đông cũng cạn.
• Ai đem dùi đục đi hỏi vợ.
• Chồng như đó (giỏ), vợ như hom.
• Bà phải có ông, chồng phải có vợ.
• Chồng chung vợ chạ, ai khéo hầu hạ thì được chồng riêng.
• Chồng đẹp, vợ đẹp những nhìn mà no.
• Chồng đã giận, vợ bớt lời.
• Chồng tới, vợ phải lui.
• Cả sông đông chợ, lắm vợ nhiều con.
• Cau non về hạt, gái đảm về chồng.
• Chẳng tu, vắng vợ cũng như tu.
• Chẻ củi xem thớ, lấy vợ xem tông.
• Chết trẻ còn hơn lấy lẽ chồng người.
• Đàn ông xây nhà, đàn bà xây tổ ấm.
• Chiều người lấy việc, chiều chồng lấy con.

 Ca dao về vợ chồng

Cơm chẳng lành, canh chẳng ngọt.
Chín đụn mười con cũng lìa.

Chồng sang vợ được đi giày,
Vợ sang chồng được ghé ngày cậy trông.

Anh em ai đầy nồi nấy,
Vợ chồng không thấy lìa nhau.

Anh em cốt nhục đồng bào,
Vợ chồng là nghĩa lẽ nào không thương.

Chim khôn đậu nóc nhà quan,
Trai khôn tìm vợ, gái ngoan tìm chồng.

Chồng cần, vợ kiệm là tiên,
Ngông nghênh nhăng nhít là tiền bỏ đi.

Anh em như chân như tay,
Vợ chồng như áo cởi ngay nên lìa.

Áo rộng thì lắm ốc nhồi,
Những người lắm vợ là người trời bêu.

Chồng sang đi võng đầu rồng,
Chồng hèn gánh nặng đè còng cả lưng.

Đã rằng là nghĩa vợ chồng,
Dầu cho nghiêng núi, cạn sông chẳng rời.

>> Cách xác định chủ ngữ vị ngữ lớp 4, 5