Kháng thuốc lan truyền mạnh từ động vật sang người khiến cho phương cách cuối cùng để cứu mạng đã trở nên kém hiệu lực.
Các nhà khoa học bàng hoàng trước tốc độ lan truyền của các loại vi khuẩn chống thuốc kháng sinh từ loài vật sang con người, vào lúc các cuộc nghiên cứu cho thấy sự đột biến gien trong mầm bệnh đã lan truyền từ một trại heo tại Trung Quốc sang con người và các loại động vật trên toàn thế giới trong vòng một năm.
Thuốc kháng sinh Colistin là một loại thuốc được xem là một phương cách cuối cùng để cứu mạng khi tất cả các loại thuốc khác đều thất bại. Đứng đầu cuộc nghiên cứu, Giáo sư Francois Balloux, giám đốc Viện Di truyền học thuộc đại học London, cho hay thuốc này trở thành tuyến phòng thủ cuối cùng khi các loại thuốc kháng sinh khác đã trở nên kém hiệu lực.
“Thuốc Colistin được sử dụng một ít trong các bệnh viện. Và sau đó có những lo ngại về độc tính và phản ứng phụ. Rồi đa số được sử dụng trong chăn nuôi lợn, gà. Nhưng gần đây, khi chúng ta không còn thuốc khác nữa, mọi người quan tâm hơn đến việc sử dụng thốc này, và từ 5 đến 10 năm qua, thuốc đã được sử dụng nhiều trong các bệnh viện,” Giáo sư Balloux cho biết.
Hiện nay thuốc Colistin đang mất tác dụng chống lại “các siêu vi chống thuốc kháng sinh.”
Các tác nhân gây bệnh làm chết người như E.Coli hay salmonella có thể biến đổi và chống lại thuốc kháng sinh. Cuộc nghiên cứu của giáo sư Balloux xác định tốc độ mà sự đột biến gien cho phép kháng thuốc Colistin xuất hiện vào giữa những năm 2000.
“Đây là một sự kết hợp đơn giản xảy ra chỉ một lần. Và lan truyền từ heo, có lẽ tại Trung Quốc, và lan truyền hết sức nhanh chóng trên toàn thế giới. Và cũng lan truyền trong tất cả các loài động vật khác nhau, ảnh hưởng đến con người.”
Kháng thuốc cũng được phát hiện trong các tác nhân gây bệnh trong nước biển tại các bãi biển Brazil. Giáo sư Balloux cho biết là cuộc nghiên cứu của ông chỉ đặt trọng tâm vào một gien kháng thuốc, trong khi nhiều tác nhân gây bệnh đang phát triển thành những hình thức kháng thuốc khác.
Người đứng đầu ngành y tế nước Anh gần đây cảnh báo rằng việc kháng thuốc có thể “kết liễu thuốc men hiện đại.”
Kháng thuốc là gì?
Đôi khi một loại thuốc kháng sinh trước đây có tác dụng điều trị một bệnh nhiễm khuẩn nào đó nay không còn có tác dụng. Điều đó xảy ra khi vi khuẩn đó thay đổi và không còn bị tiêu diệt hoặc ức chế bởi loại thuốc kháng sinh ấy nữa. Thuốc kháng sinh đó (và các thuốc kháng sinh khác “cùng loại”) sẽ không thể chữa được nhiễm trùng do những vi khuẩn này gây ra nữa. Nói cách khác, vi khuẩn có khả năng kháng lại hiệu quả của thuốc và tiếp tục nhân lên trong cơ thể người bệnh ngay cả khi điều trị bằng kháng sinh. Hiện tượng đó gọi là kháng thuốc kháng sinh và thường là kết quả của việc lạm dụng hoặc sử dụng kháng sinh không đúng cách.
Kháng thuốc kháng sinh là vấn đề của tất cả mọi người do vậy tất cả chúng ta đều cần sử dụng kháng sinh một cách thận trọng.
Việc hiểu rõ sử dụng kháng sinh như thế nào là đúng, có trách nhiệm là bước quan trọng đầu tiên.
Làm thế nào tôi có thể sử dụng kháng sinh một cách thận trọng và giúp việc phòng chống kháng thuốc?
Kháng sinh không dùng để điều trị một số bệnh do virus gây ra như cảm, cúm. Chỉ dùng kháng sinh khi chúng thực sự cần thiết, kháng thuốc kháng sinh sẽ làm cho việc sử dụng kháng sinh khi điều trị các bệnh nhiễm khuẩn không hiệu quả.
Hãy giữ kháng sinh cho riêng mình. Không dùng chung kháng sinh với người khác. Mỗi người có những nhiễm khuẩn khác nhau và không thể dùng cùng loại kháng sinh như mình, điều này có thể dẫn đến kháng thuốc.
Hãy trả lại kháng sinh còn lại, không dùng đến cho nhà thuốc hoặc bác sĩ để tiêu hủy. Không dùng kháng sinh còn lại cho lần sử dụng sau.
Dùng kháng sinh đúng thời điểm. Nếu bạn được kê dùng kháng sinh, điều quan trọng là bạn phải tuân thủ lời khuyên của bác sĩ là dùng kháng sinh như thế nào, thời điểm nào, dùng trong bao lâu.
Hãy thực hiện các bước đơn giản để phòng, chống nhiễm khuẩn. Che miệng khi ho, hắt hơi. Rửa tay bằng xà phòng, đặc biệt là trước khi chuẩn bị hoặc trước khi ăn hoặc sau khi lau mũi.
Điều gì là nguyên nhân dẫn đến kháng thuốc?
Càng sử dụng kháng sinh càng có nhiều cơ hội cho vi khuẩn kháng thuốc. Những nguyên nhân chủ yếu của kháng thuốc bao gồm:
– Dùng kháng sinh khi không cần thiết.
– Không dùng kháng sinh đúng liều và đúng lúc/thời điểm như bác sĩ đã kê đơn, điều này tạo điều kiện cho các vi khuẩn trong cơ thể bạn kháng thuốc.
Kháng sinh không có hiệu quả đối với tất cả các lây nhiễm?
Kháng sinh chỉ có hiệu quả đối với các vi khuẩn chứ không phải đối với tất cả các loại lây nhiễm như virus là nguyên nhân của cảm, cúm. Sử dụng kháng sinh khi không cần thiết sẽ không giúp bạn nhanh chóng hồi phục và có thể gây ra những tác dụng phụ. Nó không tạo ra sự khác biệt rõ rệt là bạn sẽ cảm thấy như thế nào hoặc bạn sẽ hồi phục như thế nào.
Khi bạn cảm thấy khá hơn sau khi bạn bị cảm, cúm, thông thường là do hệ thống miễn dịch của bạn đang thực hiện tốt nhiệm vụ của nó.
Kháng thuốc kháng sinh có ảnh hưởng như thế nào với con người?
Sử dụng kháng sinh khi bạn không thực sự cần sẽ làm kháng sinh kém hiệu quả hơn đến lúc bạn cần, như:
– Nếu bạn hoặc các thành viên trong gia đình bạn có nhiễm khuẩn kháng thuốc kháng sinh.
– Khi thành viên trong gia đình bạn có thể bị nhiễm khuẩn kéo dài.
– Các thành viên trong gia đình có thể có những biến chứng nhiễm khuẩn phức tạp.
– Các thành viên trong gia đình có thể bị nhiễm khuẩn kéo dài và làm lây nhiễm cho người khác. Chính điều này sẽ làm vấn đề kháng thuốc trở nên nghiêm trọng hơn.