Các phụ huynh không khỏi lo lắng khi bé gái có kinh sớm, thậm chí ở Mỹ bé gái từ 8 tuổi đã thấy kinh. Vậy tại sao bé gái có kinh sớm? Có thể ngăn chặn tình trạng này?
Ba tuần trước sinh nhật thứ 8 của con gái, mẹ bé Josie phát hiện con đã có chu kỳ kinh đầu tiên. Magen, mẹ cô bé, khi mua đồ dùng cần thiết cho con gái đã rất ngạc nhiện khi thấy một kệ băng vệ sinh “nhí” để phù hợp với cơ thể nhỏ hơn.
Magen khá buồn và lo lắng khi con gái mới sang tuổi thứ 8 đã có kinh mặc dù không bất ngờ. Cô đã bắt đầu chú ý đến thay đổi của con gái khi bé lên 6 tuổi. Khi Josie tròn 7 tuổi, cô bé đã có mụn đầu đen trên mũi, hay đóng sầm cửa và ngủ muộn. Ngực của Josie cũng đã bắt đầu phát triển từ hè trước năm lớp 2.
Theo dữ liệu gần đây nhất của Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật và Điều tra Dinh dưỡng & Sức khỏe Hoa Kỳ, độ tuổi trung bình có kinh nguyệt của các bé gái tại quốc gia này hiện là 12. Thế kỷ trước độ tuổi này là 14, và so với giai đoạn 20 hoặc 30 năm trước thì sớm hơn khoảng 6 tháng.
Tuy nhiên, dấu hiệu tuổi dậy thì không bắt đầu bằng kinh nguyệt.
Ban đầu là ngực phát triển, giống như trường hợp của Josie. Frank Biro – người đang nghiên cứu các vấn đề liên quan đến tuổi dậy thì tại Trung tâm Y tế Bệnh viện Trẻ em Cincinnati cho biết: “So với vài chục năm trước, độ tuổi dậy thì diễn ra sớm hơn từ 18 tháng đến 2 năm”.
Nghiên cứu của ông được công bố năm 2013 trên tạp chí nhi khoa Pediatrics, cho thấy độ tuổi phát triển ngực trung bình của các bé gái Mỹ gốc Phi là 8,8 tuổi, các bé gái Mỹ gốc Tây Ban Nha là 9,3 và các bé gái Mỹ gốc Á là 9,7.
“Độ tuổi phát triển ngực rõ ràng đã giảm xuống, và độ tuổi mãn kinh cũng sớm hơn. Hai điều này đều đáng lo ngại”, Biro cho biết.
Một quan niệm sai lầm phổ biến đó là kinh nguyệt là sự khởi đầu của rụng trứng. Thực tế, hầu hết các bé gái thường chưa rụng trứng trong khoảng 2 năm đầu có kinh nguyệt. Đây là lý do tại sao khi mới có, “chu kỳ” thường ít và không đều. Thay vào đó, kinh nguyệt được kích hoạt bởi sự thay đổi nồng độ estrogen bên trong cơ thể.
Lời giải thích hợp lý nhất cho việc “chu kỳ” và sự phát triển ngực diễn ra sớm hơn là các bé gái hiện có xu hướng nặng cân hơn nhiều so với thế hệ trước. Bên cạnh đó, tỷ lệ mỡ cơ thể cũng cao hơn dẫn đến việc kích hoạt tuyến yên sớm, sản sinh ra hormone dậy thì.
Theo nghiên cứu của Biro, chỉ số cơ thể (BMI) cao hơn là yếu tố dự báo rõ nhất về sự phát triển ngực sớm ở tất cả các nhóm chủng tộc. Mối quan hệ này là tương quan nhưng không phải nguyên nhân – kết quả.
“Những gì chúng ta cần quan tâm là, tại sao BMI lại tăng? Việc giảm hoạt động thể chất và chế độ ăn uống nhiều calo hơn có lẽ là một phần nguyên nhân. Tuy nhiên, tôi cho rằng một vấn đề quan trọng khác đến từ việc chúng ta thường xuyên tiếp xúc với môi trường có hóa chất gây rối loạn nội tiết”.
Loại hóa chất này (bao gồm hóa chất công nghiệp nhựa phthalates, bisphenol A và các loại khác) có trong nhiều sản phẩm tiêu dùng (rèm tắm, chai nhựa, đệm ghế) và đã được chứng minh thuộc dạng estrogen và các hormone tự nhiên khác trong cơ thể con người.
Biro đưa ra giả thuyết rằng, một lượng hóa chất này có thể thúc đẩy tăng cân hoặc góp phần vào việc dậy thì sớm thông qua ảnh hưởng đến cách thức tế bào và cơ thể điều chỉnh quá trình trao đổi chất.
Biro hiện đang chủ trì một nghiên cứu theo dõi sự tăng trưởng và phát triển của 379 bé gái từ 6 tuổi trở lên để kiểm tra mối quan hệ giữa sự phát triển của tuổi dậy thì và phơi nhiễm môi trường. Chấn thương tâm lý cũng có thể là một nguyên nhân: “Stress cũng có thể khiến thay đổi nồng độ estrogen”, Biro chia sẻ.
Đối với Magen, vấn đề cấp bách hơn không phải là tại sao Josie dậy thì sớm như vậy mà là điều này có ảnh hưởng gì tới sức khỏe trước mắt và lâu dài của con gái cô hay không.
Dữ liệu mà Biro đang thu thập cho thấy các bé gái dậy thì sớm có xu hướng trải qua giai đoạn “nhạy cảm” này lâu hơn. Đây là khoảng thời gian cơ thể có những phát triển đặc biệt quan trọng mà các tác nhân từ môi trường và các trải nghiệm khác có thể gây ra những tác động đến sức khỏe sau này của chúng. Ví dụ như nguy cơ ung thư vú, có thai ngoài ý muốn hay các vấn đề của tuổi dậy thì.
“Mỗi 1 năm bạn “trì hoãn” việc có kinh nguyệt sẽ giảm được 4 đến 8% nguy cơ mắc ung thư vú tiền mãn kinh và mãn kinh”, Biro cho biết. “Trên quy mô dân số, điều đó thực sự quan trọng”.
Các nhà nghiên cứu khác đang xem xét việc dậy thì sớm ảnh hưởng thế nào đến mặt xã hội và cảm xúc của các bé gái.
“Chúng tôi biết rằng sự phát triển sớm về cơ quan sinh sản không tương đồng với việc nhận thức sớm hơn”, Marcia Herman-Giddens, chuyên gia về sức khỏe bà mẹ và trẻ em tại Trường Y tế Công cộng Toàn cầu của Đại học Bắc Carolina cho biết. “Vậy làm thế nào để giáo dục các em về các vấn đề của tuổi dậy thì?”.
Magen đang tìm cách nói những vấn đề này với Josie theo cách phù hợp với lứa tuổi mà không khiến cô bé bị quá tải hay lo lắng quá.
“Tôi đã phải nói với con bé: “Sẽ có những lúc con cảm thấy hứng thú với các mối quan hệ và tình dục. Khi đó, con hãy chia sẻ với mẹ ngay nhé”. Để đảm bảo an toàn cho con bé, tôi thực sự sẽ phải hướng dẫn cách tránh thai cho Josie khi nó 12 tuổi, Magen chia sẻ.
