Nước biển mặn do biển chứa lượng muối rất lớn. Tính trung bình, các đại dương trên Trái đất chứa khoảng 3,5% thành phần là muối (natri clorua), tức là tương đương tổng cộng khoảng 50 triệu tỉ tấn muối.
Để so sánh, nếu bạn rải toàn bộ số muối này lên đất liền, chúng đủ để tạo ra một lớp dày khoảng 152 mét.
Số muối khổng lồ này xâm nhập được vào các đại dương như thế nào?
Theo nghiên cứu, một phần muối có nguồn gốc từ đá và các trầm tích dưới đáy biển. Số muối khác lại thoát ra từ các miệng phun núi lửa nằm ẩn sâu dưới những lớp sóng. Tuy nhiên, phần lớn lượng muối trong các đại dương lại bắt nguồn từ đất liền bao quanh chúng ta.
Nước mưa hòa tan các khoáng chất và muối từ đá và đất khô, rồi cuốn trôi chúng ra sông. Tuy nhiên, lượng muối tích tụ trong các sông vẫn rất nhỏ, không đầy 1/200 lượng natri clorua tồn tại trong nước biển. Dẫu vậy, lượng muối nhất định này vẫn tích tụ ở đó và cuối cùng cũng tới được các đại dương khi nước sông đổ về qua các cửa biển.
Điều quan trọng là, muối sau đó được cô đặc hơn trong các đại dương, do sức nóng mặt trời khiến nước trên bề mặt của chúng bốc hơi, để lại muối phía sau. Trên khắp toàn cầu, 4 tỉ tấn muối từ các dòng sông đã thâm nhập vào các đại dương mỗi năm. Vì vậy, các đại dương của chúng ta chắc chắn trở nên mặn hơn và mặn hơn nhiều so với thuở sơ khai. Tuy nhiên, lượng muối tăng thêm mỗi năm từ các dòng sông hiện nhìn chung cân bằng với lượng muối tích tụ trở lại dưới đáy biển.
Độ mặn của nước biển cũng không như nhau trên khắp Trái đất. Ở các vùng cực, nước biển không mặn bằng những nơi khác vì chúng đã được băng tan hòa loãng. Trong khi đó, ở các vùng nhiệt đới quanh xích đạo, lượng nhiệt nóng tăng thêm khiến lượng nước bốc hơi lớn hơn lượng nước mưa trút xuống, làm nước biển mặn hơn.
Hiện ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy, sự khác biệt về độ mặn của nước biển trên khắp toàn cầu đang gia tăng. Chẳng hạn như, khi nhiệt độ nước biển tăng lên, một phần Đại Tây Dương tăng tốc bốc hơi nước và do đó tăng độ mặn của nước biển. Hiện tượng này trông có vẻ không quan trọng, nhưng càng có nhiều muối trong các đại dương, nước biển càng mặn và càng làm chậm lại quá trình hải lưu, ảnh hưởng tới sự lưu thông của các chất dinh dưỡng thiết yếu trong đại dương.
Thông tin thêm:
Chỉ có 3% diện tích mặt nước là nước ngọt, 2% trong số 3% này là nước đóng băng ở các vùng băng giá hoặc nằm trong đất, chỉ có 1% là nước ngọt ở các sông, suối, hồ, ao. Phần nước ngọt ít ỏi này lại đóng vai trò quan trọng để giải thích được vì sao nước biển có vị mặn.
Vòng tuần hoàn của nước trên Trái Đất hoạt động nhờ ánh nắng Mặt Trời: nước biển bay hơi lên trời thành mây, mây ngưng tụ thành mưa rơi xuống mặt đất, ngấm ra suối, sông đổ ra biển rồi lại bay hơi.
Mưa rơi xuống mặt đất không phải là nước tinh khiết mà chứa một lượng nhỏ các hóa chất gọi là carbon dioxide và sulphur dioxide, các chất này ngấm vào mưa khi mưa còn ở trên không trung.
Các chất hóa học này làm cho mưa có tính a-xít nhẹ, không đủ để ảnh hưởng đến sức khỏe của bạn. Khi mưa rơi xuống đất, a-xít này có thể hòa tan một lượng nhỏ các muối khoáng trong các tảng đá, ví dụ như sodium và chloride, làm cho hai chất này hòa lẫn vào nước.
Sodium chloride hay gọi thông thường là muối là loại muối chính trong nước biển và cũng là muối chúng ta ăn hàng ngày. Nước mưa mang theo muối ngấm vào đất rồi ra suối, sông và cuối cùng là ra biển.