Lẹo mắt là viêm cấp có mủ ở nang lông mi, thường là do cầu khuẩn (liên cầu, tụ cầu) gây nên. Do là viêm cấp nên bờ mi có mụn đỏ, sưng đau và hóa mủ nhanh trong vài ngày.
Còn chắp là viêm mạn của tuyến sụn mi có kích thước to hơn (bằng hạt ngô, hạt lạc), diễn tiến êm ả hơn trong 5-7 ngày bằng đau tức, kệnh mắt ở một vị trí nào đó của mi rồi xuất hiện một khối cứng, đau khi sờ nắn, gây biến dạng mất độ cong mềm mại của mi.
Để chữa chắp lẹo:
Giai đoạn sớm chưa tạo khối mủ, trong 5 ngày đầu: Chườm ấm tại chỗ để tăng thực bào và miễn dịch, tiêu viêm. Dùng thuốc tra nhỏ có kháng sinh và cortisol kết hợp với thuốc mỡ tra và bôi tại chỗ vào ban đêm. Với lẹo do mầm bệnh là cầu khuẩn nên có thể uống kháng sinh nhóm macrolide (erythromycine), cephalosporin (cephalexine).
Giai đoạn tạo mủ: Có đầu mủ hoặc nang mủ rõ khi thăm khám thì chích tháo mủ là phương án ưu việt. Trẻ sẽ được gây tê, chích tháo mủ, nạo bỏ tổ chức hạt và hoại tử, băng ép trong vài giờ. Sau đó dùng thuốc tra nhỏ, thuốc mỡ thêm vài ngày. Thường không cần dùng thêm kháng sinh đường toàn thân trừ khi có áp – xe hay đa ổ chắp – lẹo.
Giai đoạn muộn hoặc đã có biến chứng: Phải dùng kháng sinh đường uống hoặc tiêm tĩnh mạch, chích rạch dẫn lưu mủ, điều trị nội trú.
Vì vậy khi trẻ bị chắp lẹo, cha mẹ nên đưa trẻ đến các cơ sở y tế có chuyên khoa mắt để được thăm khám, tư vấn, xác định là chắp hay lẹo để từ đó có hướng điều trị chính xác.
Để phòng chắp, lẹo tái phát thì chế độ ăn uống, dinh dưỡng có vai trò khá quan trọng. Chế độ ăn nhiều đường, đạm, đồ nếp… có thể gây ra chắp lẹo triền miên lúc chỗ này, lúc chỗ khác. Do vậy nên giảm ăn ngọt, uống nhiều nước, ăn nhiều hoa quả, uống vitamin C để phòng tái phát. Trẻ ăn sữa ngoài thường có miễn dịch kém, táo bón kinh niên cũng là yếu tố gây chắp – lẹo phát triển. Cha mẹ nên đổi sữa ít đạm, chọn sữa có nhiều chất xơ chống táo bón. Dùng sữa chua có hệ thống cũng làm hệ tiêu hóa trẻ tốt hơn, chống hình thành độc tố ruột – cũng là nguyên nhân gây chắp lẹo. Vệ sinh mắt tốt, đặc biệt là vùng bờ mi không bao giờ là thừa. Vắc-xin chống tụ cầu cũng có thể là cứu cánh cho những trường hợp chắp lẹo kinh niên, khó chữa trị.
