Hành tăm, còn gọi là củ nén, là đặc sản của xứ Nghệ. Hành tăm dùng nấu cháo, kho cá, rang gà… khiến cho món có hương vị rất đăc biệt. Để có hành tăm dùng quanh năm, dưới đây là cách bảo quản hành tăm bạn nên biết.
Khi mua hành tăm về (giá hành tăm tại Hà Nội khoảng 50 nghìn đồng/kg), bạn dùng bàn chải cọ và rửa sạch đất cát rồi đổ ra nong/ rá phơi thật khô; Lưu ý nhặt bỏ những củ hư hỏng hoặc có dấu hiệu hư hỏng.
Sau đó, đổ ra rổ, rá hong khô và cho vào hộp cất ngăn đá tủ lạnh. Cách này có thể giúp bạn có hành tăm ăn quanh năm, nhưng mặt trái là làm giảm bớt vị thơm của hành.
Có một cách khác là sau khi rửa sạch, nong khô bạn có thể đạp nát hành rồi mang đi sấy khô. Hoặc thái lát mỏng rồi đem chiên. Sau khi chiên để ráo mỡ hành giòn đem cất vào hộp để ngăn mát ăn dần.
Tác dụng của hành tăm
Theo Đông Y, hành tăm vị cay, mùi hăng nồng, tính ấm, có tác dụng giúp ấm tỳ vị, tiêu đờm, giảm ho, giảm ra mồ hôi, sát khuẩn, lợi tiểu, giải độc, trị cảm hàn, bí tiểu tiện, côn trùng cắn, ngộ độc chì.
Ngoài ra, nhiều nghiên cứu y khoa còn cho thấy, lá và củ hành tăm có chứa hợp chất lưu quỳnh (tinh dầu) giống như hành tỏi nhưng đặc biệt hơn vì có chất metylpentydisufid, pentyhydrodislfid, có nhiều silicium. Đặc biệt, ở lá củ nén còn có nhiều chất tiền vitamin A, B, C.
Hành tăm được dùng làm thuốc trị bệnh trong một số trường hợp sau:
- – Hành tăm trị sổ mũi, nóng rét, đau đầu do thời tiết: Dùng khoảng 20 củ hành tăm giã nhuyễn cho vào cháo gạo tẻ, nấu chín, cho thêm 1 thìa giấm, ăn khi còn nóng.
- – Hành tăm trị ho: Sử dụng củ hoặc lá củ nén trộn chung với đường phèn hấp cơm hoặc hoặc chưng cách thủy, lấy nước uống.
- – Hành tăm chữa cảm: Giã nát 10 củ hành tăm, sau đó đem sắc lấy nước uống.
- – Hành tăm chữa phong hàn, sốt không ra mồ hôi, đau nhức người, nước tiểu trong, sợ lạnh: Dùng củ hành tăm và lá tía tô mỗi thứ từ 20 – 30gr, thái nhỏ nấu cháo ăn khi còn nóng. Sau đó đắp chăn nằm để cho ra mồ hôi.
- – Hành tăm chữa trướng bụng, bí tiểu: Củ hành tăm giã nát, sau đó đem sao cho nóng, để củ hành tăm vào trong túi đắp vùng bụng dưới (vùng bàng quang). Nếu hành tăm dùng cho trẻ nhỏ bị bí đái thì sử dụng khoảng 4gr giã dập, chưng cách thủy và cho trẻ uống nóng (bỏ bã).
- – Hành tăm trị tiêu chảy: Để chữa tiêu chảy, dùng vài củ nén và 10gr táo tây cho vào nồi sắc lấy nước uống.
- – Hành tăm trị chấn thương, phòng tụ máu: Nhờ tác dụng kháng khuẩn nên hành tăm được dùng để chữa chấn thương, tụ máu. Chỉ cần dùng hành tăm giã nát đun sôi lấy nước để rửa vết thương.
- – Hành tăm giải độc, tăng cường đề kháng: Thường xuyên ăn hành tăm sẽ có tác dụng phòng ngừa cảm, giúp đào thải các chất độc khỏi cơ thể. Với những người làm việc trong môi trường nhiều yếu tố độc hại (xăng dầu, nhựa, sơn…), thì việc ăn củ nén sẽ phát huy hiệu quả giải độc vô cùng tốt.
Một số tài liệu khác có nhắc đến công dụng của hành tăm trong việc điều trị một số bệnh như: trị rắn độc và sâu bọ cắn, bị trúng gió, lòi dom, thổ tả nguy cấp, tai biến mạch máu não, viêm tuyến vú… nhưng với những trường hợp này nên tìm hiểu kỹ trước khi áp dụng để có được hiệu quả trị liệu tốt nhất.
Lưu ý: Không dùng chung hành tăm với mật ong vì có thể gây chóng mặt buồn nôn. Củ hành tăm cũng kỵ các vị thuốc như thường sơn, sinh địa, thục địa. Theo quan niệm Đông Y, vào tháng giêng không nên ăn nhiều hành tăm để tránh bị chứng phong chạy trên mặt.
